دوفصلنامه
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
حمید فدایی*1 
، محمدامین امامی2 ، ایوب کریمی جشنی3 ، امیر اسماعیل زاده4
، محمدامین امامی2 ، ایوب کریمی جشنی3 ، امیر اسماعیل زاده4
1- پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، hfadaii@yahoo.com
2- دانشگاه هنر اصفهان
3- دانشگاه شیراز
4- دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2- دانشگاه هنر اصفهان
3- دانشگاه شیراز
4- دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
چکیده: (505 مشاهده)
نقش‌رستم نام مجموعه‌ای باستانی با یادمان‌هایی از دوره ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان در شمال شهرستان مرودشت و در فاصله پنج کیلومتری از تخت‌جمشید قراردارد. مجاورت منابع آلاینده به این محوطه به‌ویژه مجتمع پتروشیمی مرودشت (در 17 کیلومتری جنوب غربی نقش رستم)، نزدیکی محوطه با جاده‌ها و محورهای مبادلاتی پر تردد، کشاورزی گسترده در منطقه و استفاده از حجم زیادی از کودهای شیمیایی و علف‌کش‌ها و همچنین به آتش‌کشیدن بقایای گیاهی اراضی کشاورزی پس از برداشت محصول، باعث شده فرضیه فرسایش آثار در این محوطه باستانی تقویت گردد. بنابراین از مهمترین اهداف این تحقیق شناسایی و اندازه‌گیری میزان آلاینده‌های مذکور در محوطه نقش‌رستم با انجام مطالعات آزمایشگاهی است. به همین منظور اقدام به نمونه‌گیری از هوای منطقه و استخراج فاز جامد فضای فوقانی (HS-SPME) با استفاده از فیبرهای سنتزی SPME به عنوان ابزار گیرانداز آلاینده‌ها گردید. همچنین از تعدادی نمونه‌گیر گازی (Gas Sampler) نیز جهت استخراج مستقیم هوای آلوده استفاده‌شد تا بتوان طیف گسترده‌ای از ترکیبات آلاینده را شناسایی نمود. همچنین جهت آنالیزها از کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی و کروماتوگرافی یونی استفاده‌شد. نتایج نشان می‌دهد که تنوع گونه‌های آلاینده و مقادیر آنها در محوطه نقش‌رستم بسیار بالا بوده و مهمترین منبع آن مربوط به مجتمع پتروشیمی مرودشت است. بنابراین آلاینده‌های موجود در منطقه و به‌ویژه آلاینده‌های تولیدی مجتمع پتروشیمی تهدیدی برای آثار تاریخی منطقه بشمار می‌روند. با توجه به ظرفیت‌های تاریخی و طبیعی محوطه و منطقه ضرورت دارد در درازمدت الگوی توسعه پایدار منطقه از صنایع با حجم بالای آلاینده‌های زیست‌محیطی به سمت گردشگری تغییر یابد.
واژه‌های کلیدی: آلاینده‌های هوا، محوطه تاریخی نقش‌رستم، فرسایش، کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی، کروماتوگرافی یونی، مجتمع پتروشیمی مرودشت
یاداداشت علمی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
باستان سنجی
دریافت: 1403/4/10 | پذیرش: 1403/10/9 | انتشار: 1403/12/20 | انتشار الکترونیک: 1403/12/20
دریافت: 1403/4/10 | پذیرش: 1403/10/9 | انتشار: 1403/12/20 | انتشار الکترونیک: 1403/12/20
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
