شناسایی الیاف کاغذهای تاریخی جهت امکان‌سنجی تاریخ‌گذاری نمونه‌های مجهول - پژوهه باستان سنجی
سال 2، شماره 1 - ( 1395 )                   سال 2 شماره 1 صفحات 38-29 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

B. Kasiri M, Younesi B, Yajam A. Identify historical Paper Fibers to Dating Feasibility of Unknown Samples. JRA 2016; 2 (1) :29-38
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-35-fa.html
باقرزاده کثیری مسعود، یونسی بهاره، یاجم افسانه. شناسایی الیاف کاغذهای تاریخی جهت امکان‌سنجی تاریخ‌گذاری نمونه‌های مجهول. پژوهه باستان سنجی. 1395; 2 (1) :29-38

URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-35-fa.html


1- دانشگاه هنر اسلامی تبریز ، m.kasiri@tabriziau.ac.ir
2- دانشگاه هنر اسلامی تبریز
3- میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
چکیده:   (6754 مشاهده)

کاغذهای تاریخی علاوه بر ارزش زیبایی‌شناسی و موزه‌ای، دارای ارزش فرهنگی و علمی فراوانی می‌باشند که نشان‌دهنده پیشرفت فن‌آوری‌های موجود یک جامعه در ادوار مختلف هستند. با مطالعه ساختار مصنوعات آثار کاغذی می‌توان به تحولات جوامع بشری در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی پی برد. در میان برخی از آثار کاغذی، نسخ خطی وجود دارند که تاریخ کتابت آن‌ها مشخص نیست. در پاره‌ای از مواقع این آثار دارای ارزش خاص و محتوایی ویژه‌ای هستند اما به دلیل عدم شناخت تاریخ کتابت آن‌ها، از ارزش استنادی آن‌ها کاسته می‌شود. بنابراین شناخت اصالت این‌گونه نسخ نیازمند تحلیل‌های فنی و ساختاری جهت تاریخ‌گذاری آن‌ها است. روش‌های تجزیه کمی و کیفی و شناسایی مواد آلی که کاغذ هم جزء آن‌ها محسوب می‌شود می‌توانند به شناخت ساختار آن‌ها و در نتیجه تعیین زمان احتمالی تهیه کاغذ و یا زمان استفاده از آن به‌عنوان یک اثر فرهنگی منتهی شوند. امروزه با توجه به پیشرفت علم و فناوری، از روش‌های علمی و دقیقی مانند سالیابی رادیوکربن برای تاریخ‌گذاری مواد آلی همچون آثار کاغذی استفاده می‌شود. متأسفانه امروزه امکان استفاده از این روش در کشور ما به دلیل پرهزینه بودن و عدم دسترسی گسترده، برای بسیاری از کارشناسان وجود ندارد. در این کار پژوهشی سعی شده است با بررسی و شناسایی الیاف مورد استفاده در تهیه کاغذهای تاریخی، علاوه بر شناخت مواد پرکاربرد در یک دوره زمانی مشخص، امکان سالیابی غیرمستقیم مواد کاغذی بر اساس این روش نیز مورد مطالعه قرار گیرد. جهت نیل به این هدف از سه روش شناسایی با استفاده از معرف‌های رنگی، مشاهدات میکروسکوپی و آنالیز طیف‌سنجی مادون‌قرمز تبدیل فوریه (FT-IR) استفاده شده است. با بررسی نتایج به‌دست‌آمده مشخص شد الیاف کتان به همراه کنف بالاترین میزان کاربرد را در نمونه‌های مورد مطالعه با تاریخ کتابت مشخص داشتند که با مقایسه این نتایج با نتایج بررسی نمونه‌های بی تاریخ، هم‌خوانی خوبی مشاهده شد.  

متن کامل [PDF 3364 kb]   (3605 دریافت)    
یاداداشت علمی: پژوهشي | موضوع مقاله: باستان سنجی
دریافت: 1395/1/15 | پذیرش: 1395/3/20 | انتشار: 1395/7/1 | انتشار الکترونیک: 1395/7/1

فهرست منابع
1. Agrawal, O. P., & Barkeshli, M. (1997). Conservation of Books, Manuscripts, and Paper Documents. INTACH.
2. Haugan, E., & Holst, B. (2013). Flax look‐alikes: Pitfalls of ancient plant fibre identification. Archaeometry, 56(6), 951-960. [DOI:10.1111/arcm.12054]
3. Isenberg, I. H. (1958). Pulp and paper microscopy, 3rd ed. Institute of Paper Chemistry, Appleton, WI.
4. McBride, C. (2002). A pigment particle & fiber atlas for paper conservators. Cornell University Available at 12/10/2013 at: www.library.cornell.edu/preservation/publications/mcbride.html
5. Shi, J. L., & Li, T. (2013). Technical investigation of 15th and 19th century Chinese paper currencies: Fiber use and pigment identification. Journal of Raman Spectroscopy, 44(6), 892-898. [DOI:10.1002/jrs.4297]
6. TAPPI. (2000). TAPPI standards and suggested methods, T 401om-93. Fiber analysis of paper and paperboard. Test Methods TAPPI press, Atlanta, Ga.
7. Yum, H., Singer, B. W., & Bacon, A. (2009). Coniferous wood pulp in traditional Korean paper between the 15th and 18th centuries AD. Archaeometry, 51(3), 467-479. [DOI:10.1111/j.1475-4754.2008.00448.x]

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهه باستان سنجی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Research on Archaeometry

Designed & Developed by : Yektaweb