شناسایی ساختار چرکی ناشی از تماس دست در کاغذهای تاریخی موزه نسخ قدیمی پبدنی - پژوهه باستان سنجی
سال 3، شماره 2 - ( 1396 )                   سال 3 شماره 2 صفحات 44-31 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Azadi Boyaghchi M, Nemati Babaylou A, Mosavi Majd A. Identification of the Stain Structure Caused by Hand Contact on Historical Papers of the Pebdeni Museum of Old Manuscripts, Iran. JRA 2017; 3 (2) :31-44
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-109-fa.html
آزادی بویاغچی مهرناز، نعمتی بابایلو علی، موسوی مجد آزیتا. شناسایی ساختار چرکی ناشی از تماس دست در کاغذهای تاریخی موزه نسخ قدیمی پبدنی. پژوهه باستان سنجی. 1396; 3 (2) :31-44

URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-109-fa.html

شناسایی ساختار چرکی ناشی از تماس دست در کاغذهای تاریخی موزه نسخ قدیمی پبدنی
مهرناز آزادی بویاغچی1 ، علی نعمتی بابایلو 2، آزیتا موسوی مجد1
1- دانشگاه هنر اصفهان
2- دانشگاه هنر اسلامی تبریز ، a.n.babaylou@tabriziau.ac.ir
چکیده:   (4791 مشاهده)
وجود لکه‏ های ناشی از تماس دست در اثر تورق کتب تاریخی یکی از مشکلات حفظ و مرمت کاغذهای تاریخی طی فرایند تمیزکاری است. این لکه‏ ها معمولاً مقاوم بوده و به ‏راحتی در حلال ‏های معمول حل نمی‏ شوند. بر همین اساس شناخت ساختار آن‏ ها به‏ منظور انتخاب مواد زداینده مناسب لازم و ضروری است. هدف این مقاله بررسی و مطالعه ساختار لکه‏ های ناشی از اثر دست در کاغذهای تاریخی است. این لکه‏ ها با عنوان لکه‏ های چرب در برخی متون معرفی شده ‏اند و بسیاری از آن‏ ها قدمت زیادی داشته و حجم آن در برخی موارد نشانگر میزان استفاده از اثر است. بر این اساس این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که ساختار شیمیایی لکه ‏های ناشی از تماس دست در کاغذهای تاریخی چیست؟ بدین منظور از طیف‏ سنجی مادون‏ قرمز تبدیل فوریه برای شناسایی ساختار لکه ‏ها در 20 نمونه از آثار کاغذی چاپی و خطی با آهار نشاسته از مجموعه داریوش پبدنی در فولادشهر اصفهان استفاده شد. نتایج بررسی نشان داد که ساختار لکه‏ ها متشکل از پروتئین‏ های گوگرددار بوده و فاقد ساختار چرب است. بر این اساس بررسی تطبیقی نتایج حاصل از طیف‏ سنجی مادون‏ قرمز تبدیل فوریه نمونه‏ های تاریخی با پروتئین‏ های حیوانی نشان‏ دهنده شباهت طیف لکه ‏ها با طیف سریشم و ژلاتین است.
واژه‌های کلیدی: لکه، کاغذ تاریخی، مجموعه پبدنی، FTIR، پروتئین گوگرددار
متن کامل [PDF 1508 kb]   (1589 دریافت)    
یاداداشت علمی: پژوهشي | موضوع مقاله: باستان سنجی
دریافت: 1396/8/1 | پذیرش: 1396/10/2 | انتشار: 1396/10/7 | انتشار الکترونیک: 1396/10/7
فهرست منابع
1. Sadeqi Beyg A. Qanun al-sovar. In: Mayel Heravi N, editor. B. Decor. Islam. Civilization; Collect. rescripts Calligr. Ink Making, Pap. Making, Tazhib Cover. Mak., Mashhad: Islamic Research Institute of Astan Quds Razavi; 1993, p. 344–56. [in Persian] صادقی بیک افشار. قانون الصور. در کتاب آرائی در تمدن اسلامی؛ مجموعه رسائل در زمینه خوشنویسی، مرکب سازی، کاغذگری، تذهیب و تجلید. تصحیح ن. مایل هروی. مشهد: بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی؛ 1372، ص. 356-344.]
2. Kaviani N. Application of 532 nm Nd: Yag laser in Cleaning of stains on Historical Papers. Art University of Isfahan, 2009. [in Persian] [کاویانی نوشین. کاربرد لیرز Nd:Yag با طول موج nm 532 برای پاکسازی لکه ‏های موجود بر کاغذ های تاریخی [منتشر نشده]. پایان‏ نامه کارشناسی ارشد مرمت اشیاء فرهنگی، دانشگاه هنر اصفهان؛1388.]
3. Agrawal OP, Barkeshli M. Conservation of books, manuscripts and paper documents. INTACH; 1997.
4. Stockman D. Treatment options for oil stains on paper. B Pap Gr Annu 2007;26:115–26.
5. Plendeleith H, Wener A. The consevation of antiquties and woks of at: treatment, repair and estoration. Tehran: 1971:101. [in Persian] [پلندرلیت هارولد ج، ورنر ای ا. حفاظت، نگاهداری و مرمت آثار هنری و تاریخی. رسول وطن ‏دوست. چاپ دوم. تهران: دانشگاه هنر؛1391: 101.]
6. Riederer J. Restaurieren+ Bewahren= Restoration and preservation. Tehran: Tehran Univercity; 1989. [in Persian] [ریدرر ژوزف. روش ‏های جدید مرمت و نگهداری اموال فرهنگی. ترجمه سمنانی ابوالفضل، فرهمند بروجنی حمید. تهران: دانشگاه هنر؛ 1376: 92-90.]
7. Daliri H, Maleki MH, Malekian H. Application of Laser in Removing of Paper Stains. Restor Res 2009;6:46–59. [in Persian] [دلیری حسن. ملکی محمد هادی. ملکیان حمید. کاربرد لیزر در لکه زدایی آثار کاغذی. فصلنامه مرمت و پژوهش 1388؛59:6-46.]
8. Bohlouli S, Ghodrati F. Stains and their Rmoval. Restor Res 2006;1:43–54. [in Persian] [بهلولی شهناز. قدرتی فاطمه. بررسی انواع لکه ‏ها و روش ‏های برطرف نمودن آن‏ ها. دوفصلنامه مرمت و پژوهش 1385؛54:1-43.]
9. Bicchieri M, Ronconi S, Romano FP, Pappalardo L, Corsi M, Cristoforetti G, et al. Study of foxing stains on paper by chemical methods, infrared spectroscopy, micro-X-ray fluorescence spectrometry and laser induced breakdown spectroscopy. Spectrochim Acta Part B At Spectrosc 2002;57:1235–49. [DOI:10.1016/S0584-8547(02)00056-3]
10. Choisy P, De La Chapelle A, Thomas D, Legoy MD. Non invasive techniques for the investigation of foxing stains on graphic art material. Restaurator 1997;18:131–52. [DOI:10.1515/rest.1997.18.3.131]
11. Manso M, Pessanha S, Figueira F, Valadas S, Guilherme A, Afonso M, et al. Characterisation of foxing stains in eighteenth to nineteenth century drawings using non-destructive techniques. Anal Bioanal Chem 2009;395:2029–36. [DOI:10.1007/s00216-009-3142-9]
12. Sarantopoulou E, Samardzija Z, Kobe S, Kollia Z, Cefalas AC. Removing foxing stains from old paper at 157 nm. Appl Surf Sci 2003;208:311–6. [DOI:10.1016/ S0169-4332(02)01379-X]
13. Ciofini D, Osticioli I, Micheli S, Montalbano L, Siano S. Laser removal of mold and foxing stains from paper artifacts: preliminary investigation. Fundam. Laser-Assisted Micro-and Nanotechnologies 2013, vol. 9065, International Society for Optics and Photonics; 2013, p. 906512.
14. Blüher A, Grube A, Bornscheuer U, Banik G. A reappraisal of the enzyme lipase for removing drying-oil stains on paper. Pap Conserv 1997;21:37–47. [DOI:10.1080/03094227.1997.9638597]
15. Nilghaz A, Zhang L, Shen W. Coffee stains on paper. Chem Eng Sci 2015;129:34–41. [DOI:10.1016/j.ces.2015.02.017]
16. Szczepanowska H, Lovett CM. Fungal stains on paper—their removal and prevention. Stud Conserv 1988;33:13–4. [DOI:10.1179/SIC.1988.33.S1.004]
17. Szcepanowska H, Mathia TG, Belin P. Morphology of fungal stains on paper characterized with multi‐scale and multi‐sensory surface metrology. Scanning 2014;36:76–85. [DOI:10.1002/sca.21095]
18. Szczepanowska HM, Moomaw WR. Laser stain removal of fungus-induced stains from paper. J Am Inst Conserv 1994;33:25–32. [DOI:10.1179/019713694806066437]
19. Barkeshli M. Historical and scientific analysis on sizing materials used in Iranian manuscripts and miniature paintings. Ayneye Miras 2006;4:307–24. [in Persian] [برکشلی ماندانا. بررسی تاریخی و علمی روی آهارهای مورد استفاده در نسخ خطی و مینیاتورهای ایرانی. آینه میراث، ویژه‏ نامة تاریخ علم 1385؛324:4-307]
20. Mohades M. A Few Lisence from Qajar Era. Tehran: Library, Museum and Document Center of Iran Parliament; 2001:101-3. [in Persian] [محدث میرهاشم. چند امتیازنامه عصر قاجار. تهران:کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورایَ اسلامی؛1380: 103-101.]
21. Floor W. Traditional Crafts in Qajar Iran (1800-1925). Mazda; 2003:322. [in Persian] [فلور ویلم. صنایع کهن در دوره قاجار. ترجمه بهارلو علیرضا، تهران: پیکره؛ 1393: 322.]
22. Odegaard N, Carroll S, Zimmt WS. Material characterization tests for objects of art and archaeology. Archetype; 2000.
23. Silverstein R, Bassler G, Morrill T. Spectroscopic identification of organic compounds. Esfahan: Esfahan univercity; 1981: 117-122. [in Persian] [سیلوراشتین ر.م. وبستر ف.ایکس. شناسایی ترکیبات آلی به روش طیف سنجی. ترجمه میرمحمدصادقی مجید، سعیدی محمدرضا. چاپ چهارم. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان؛ 1386: 122-117.]
24. Pavia D, Lampman G, Kriz G, Vyvyan J. Introduction to spectroscopy. Tehran: Learning; 2008:78-82. [in Persian] [پاویا دونالد. لمپمن گری،کریز جرج، ویویان، جیمز. نگرشی بر طیف سنجی. ترجمه موثق برهمن. تهران: انتشارات علمی و فنی؛1390: 82-78.]
25. Morrison R, Boyd R. Organic chemistry. Study guide to organic chemistry. Tehran: Allyn and Bacon; 1975. [in Persian] [موریسون تورنتون، نیلسون بوید. شیمی آلی. ترجمه سیدی‏ اصفهانی علی، یاوری عیسی، میرشکرایی احمد. تهران: نشر علوم دانشگاهی؛1387.]
26. Aghahosseini F, Dizgah E, Amirkhani S. Stimulated and unstimulated whole saliva compositions of dental female students Tehran University of Medical Sciences in 2005. J Islam Dent Assoc IRAN 2005;17:23–8. [in Persian] [آقاحسینی فرزانه، میرزایی دیزگاه، امیرخانی سارا. ترکیب بزاق کامل تحریکی و غیرتحریکی در دانشجویان دختر دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1384. مجله دندانپزشکی جامعه اسلامی دندانپزشکان 1384؛ 17: 23-28.‎]
27. Fatemi H. Chemisry of Food Materials. Tehran: Enteshar; 2012:64-6. [in Persian] [فاطمی حسن. شیمی مواد غذایی. تهران: شرکت سهامی انتشار؛ 1392: 66-64.]
28. Hell R. Molecular physiology of plant sulfur metabolism. Planta 1997;202:138–48. [DOI:10.1007/s004250050112]
29. Mills J, White R. Organic chemistry of museum objects. New York: Routledge; 1987:85. [in Persian] [میلز ج. ا، وایت ر. شیمی آلی و آثار موزه ‏ای. ترجمه سمنانی ا.، فرهمند بروجنی حمید. اصفهان: گلدسته؛ 1384: 85.]
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهه باستان سنجی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Research on Archaeometry

Designed & Developed by : Yektaweb