1- پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران ، hfadaii@yahoo.com
2- گروه شیمی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
چکیده: (65 مشاهده)
با گسترش صنایع و ظهور فناوریهای نوین، میزان و تنوع آلایندههای محیطی بهطور چشمگیری افزایش یافته است. در نتیجه، فرسایش آثار تاریخی در مجاورت مراکز آلاینده با پیچیدگیهای بیشتری همراه شده و روند تخریب آنها، بهویژه در فضاهای باز که از چند دهه اخیر آغاز شده است، در آینده شدت خواهد یافت. ازاینرو، با توجه به اهمیت میراث فرهنگی، بخش قابلتوجهی از پایشهای زیستمحیطی در سراسر جهان به شناسایی و ارزیابی آلایندهها، بررسی تأثیرات آنها بر آثار تاریخی و ارائه راهکارهای مؤثر برای کاهش آسیبهای ناشی از این آلایندهها اختصاص یافته است. عدم آگاهی کافی از تأثیر آلایندهها بر آثار سنگی میتواند چالشهای جدی در تدوین و اجرای راهکارهای حفاظتی ایجاد کند؛ بنابراین، شناخت و دستهبندی آلایندههای مؤثر بر فرسایش آثار تاریخی و روشهای سنجش آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش مروری، ارائه یک چارچوب دستهبندی برای انواع آلایندههای زیستمحیطی مؤثر در تخریب محوطههای سنگی تاریخی و بررسی روشهای سنجش این آلایندههاست. در این مطالعه، با بررسی و مرور حدود ۹۰ منبع پژوهشی معتبر، دستهبندی آلایندههای زیستمحیطی در ۱۳ گروه اصلی ارائه شده و دادههای مرتبط بهصورت کیفی تحلیل شده است. یافتهها نشان میدهد که ماهیت هر آلاینده، تعیینکننده روشهای مناسب برای شناسایی و اندازهگیری آن است. بر این اساس، استفاده از حسگرهای گازی از متداولترین و کارآمدترین روشها در سنجش برخی آلایندههای هوا بهشمار میرود. علاوه بر این، روشهای مبتنی بر دستگاههای جداسازی مجهز به ستونهای کروماتوگرافی، در شناسایی و اندازهگیری یونهای آلاینده کاربرد گستردهای یافته است
یاداداشت علمی:
مروری |
موضوع مقاله:
باستان سنجی دریافت: 1403/10/2 | پذیرش: 1404/4/24 | انتشار: 1404/8/7 | انتشار الکترونیک: 1404/8/7