سال 8، شماره 1 - ( 1401 )
سال 8 شماره 1 صفحات 20-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: A-10-638-1
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mollabeirami M, Asgari M, Zehtabvar O, Taheri S. Classification, Study and Analysis of Animal Bones in Shirtel Area in Qazvin Plain from Bronze Age to Mid-Iron Age. JRA 2022; 8 (1) :1-20
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-299-fa.html
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-299-fa.html
ملابیرامی مرجان، عسگری محمدرضا، زهتاب ور امید، طاهری سارا. طبقه بندی، بررسی و آنالیز بقایای استخوان های جانوری محوطه شیرتل (تپه شیره پز خانه) دشت قزوین از عصر برنز تا اواسط عصر آهن. پژوهه باستان سنجی. 1401; 8 (1) :1-20
مرجان ملابیرامی 
1، محمدرضا عسگری2 ، امید زهتاب ور3 ، سارا طاهری4
1، محمدرضا عسگری2 ، امید زهتاب ور3 ، سارا طاهری4
1- موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران ، m.beirami.mmb@gmail.com
2- اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان قزوین، قزوین، ایران
3- گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
4- موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران
2- اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان قزوین، قزوین، ایران
3- گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
4- موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده: (1233 مشاهده)
تپه موسوم به محوطه باستانی شیره پزخانه (شیرتل) در فاصله 9 کیلومتری جنوب شرقی شهر قزوین واقع شده است. با توجه به نمونه هایی که به روش کربن14 تاریخ گذاری مطلق شده اند (شامل دو نمونه زغال و چهار نمونه از بقایای استخوان های جانوری) این محوطه از عصر برنز تا اواسط عصر آهن را شامل می شود. افزون بر بقایای به دست آمده از این محوطه مانند اماکن استقراری، سفال، پیکرک و بقایای انسانی و غیره، مجموعه بقایای استخوان های جانوری به دست آمده است که در بین آن ها می توان از بقایای استخوانی بز، گوسفند، غزال، گاو، گوزن، اسب سانان و درصد اندکی بقایای استخوانی سگ سانان، جوندگان و گراز را نام برد. در میان مجموعه استخوان های جانوری در محوطه شیرتل بیشترین درصد فراوانی را بقایای استخوانی گاو اهلی(Bos Taurus) تشکیل می دهد که با انواع آثار برش، آثار سوختگی و شکستگی قابل شناسایی هستند؛ با توجه به درصد بالای گاو اهلی نابالغ در این مجموعه به نظر می رسد، از نیروی محرکه این گونه جانوری بیشتر در مزارع و تسریع فرایند کشاورزی استفاده شده است. در مجموعه بقایای استخوانی محوطه شیرتل از رسته نشخوار کننده های کوچک (Small Ruminant) همانند دیگر محوطه-های دشت قزوین گوسفند اهلی(Ovis aries ) بیشترین درصد فراوانی را دارد. افزون بر نقش پروتئین در رژیم غذایی جوامع انسانی، از بقایای به دست آمده از محوطه شیر تل این طور به نظر می رسد که از استخوان های حیوانات اهلی برای ساخت ابزار استخوانی استفاده کرده اند. در این محوطه تعدادی بقایای استخوان های حیوانات وحشی نیز به دست آمده است که نقش شکار در اقتصاد معیشتی مردم را نشان می دهد.
یاداداشت علمی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
باستان سنجی
دریافت: 1400/10/14 | پذیرش: 1401/2/25 | انتشار: 1401/5/30 | انتشار الکترونیک: 1401/5/30
دریافت: 1400/10/14 | پذیرش: 1401/2/25 | انتشار: 1401/5/30 | انتشار الکترونیک: 1401/5/30
فهرست منابع
1. Asgari Mohammad reza. Emergency exploration report and determination of area and territory of Shire Tal (Shire Pazkhaneh) of Alvand city. Qazvin: Document Center of the General Directorate of Cultural Heritage; (unpublished). 2018. ] عسگری محمدرضا. گزارش کاوش اضطرای و تعیین عرصه و حریم تپه شیره‌تل (شیره پزخانه) شهر الوند. قزوین: مرکز اسناد ادارۀ کل میراث فرهنگی؛ 1398 (منتشر نشده)[.
2. Zeder, Melinda A. and Pilaar, Suzanne E. Assessing the reliability of criteria used to identify mandibles and mandibular teeth in sheep, Ovis, and goats, Capra. Journal of Archaeological Science, 37, (2) 225-242. 2010. [DOI:10.1016/j.jas.2009.10.002]
3. France, Diane L. Human and nonhuman bone identification: a color atlas. Crc Press, 2008. [DOI:10.1201/9781420062878]
4. Nyerges, E.A. Ethnic traditions in meat consumption and herding at a 16th -century Campanian settlement in the Great Hungarian Plain. In S. J. O, Day, W. Van Neer, and A. Ervynck,Behaviour behind: Oxford Book,pp.47-84.2004.
5. Schmid .E. Atlas of animal bones for prehistorians, archaeologists and Quaternary Geologists. Amsterdam: Elsevier Science Publishers: pp.3-122. 1972.
6. Hillson. Simon.Teeth, Second Edition, Institute of Archaeology, University College London: pp.2-24. 1986.
7. Ellenberger. W, Baum .H, Dittrich. HAnimal Anatomy for Artists, Manufactured in the United States of America, New York:9-48. 1949-1956.
8. Mashkur Marjan. The preliminary report of the archaeological fauna of the third chapter of the silk revision plan. Through the efforts of Malik Shahmirzadi Sadegh. A collection of articles by silk potters. Tehran: Archaeological Research Institute of Cultural Heritage Organization; p. 123-95.2013. ] مشکور مرجان. گزارش مقدماتی جانورباستان‌شناسی فصل سوم طرح بازنگری سیلک. به کوشش ملک شهمیرزادی صادق. مجموعه مقالات سفالگران سیلک. تهران: پژوهشکدۀ باستان‌شناسی سازمان میراث فرهنگی؛ ص. .1383.۹۵-۱۲۳[.
9. Mashkur. Marjan. The trends of Iran's biological economy based on archaeological-zoological studies. by the efforts of Azarnoosh Masoud. Proceedings of the first archeology conference in Iran; The role of basic sciences in archaeology. Tehran: Iran's Cultural Heritage Organization; p. 17-29. 1381. ] مشکور مرجان. روندهای اقتصاد زیستی ایران بر پایۀ مطالعات باستان‌جانورشناسی. به کوشش آذرنوش مسعود. مجموعه مقالات نخستین همایش باستان‌سنجی در ایران؛ نقش علوم پایه در باستان‌شناسی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور؛ ص. ۱۷-۲۹ 1381 [
10. Mashur Marjan, Fentogen K. Hati. Investigating the gradual evolution of economic life in the Qazvin plain from the Neolithic period to the Iron Age. Translated by Abedi Nadera. Ancient research; 9: 13-21. 2013. ] مشکور مرجان، فنتوگن ک.هاتی. بررسی تکامل تدریجی حیات اقتصادی در دشت قزوین از دورۀ نوسنگی تا عصر آهن. ترجمه عابدی نادره. باستان‌پژوهی؛ ۹: 21- 1381.13[
11. Mashkur Marjan, Hashemi Narges. Economy and livelihood in the urban areas next to the northern and southern sandal in Halil basin from the perspective of bone remains. By the efforts of MajidZadeh Yusuf. Proceedings of the first international conference on Halil area civilization: Jiroft. Kerman: Organization of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism, Center for International Archeological Studies of Southeast Iran: Jiroft; 200-183. 2017. ]مشکور مرجان، هاشمی نرگس. اقتصاد و معیشت در محوطه‌های شهری کنار صندل شمالی و جنوبی در حوزۀ هلیل از دیدگاه بقایای استخوانی. به کوشش مجیدزاده یوسف. مجموعه مقالات نخستین همایش بین‌المللی تمدن حوزه هلیل: جیرفت. کرمان: سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری، مرکز مطالعات بین‌المللی باستان‌شناختی حوزۀ جنوب‌شرق ایران: جیرفت. 1387.183-۲۰۰[
12. Firooz Eskandar Wildlife of Iran (vertebrates). fourth edition. Tehran: Academic Publishing Center; 38-375.1999. ]فیروز اسکندر. حیات وحش ایران(مهره داران). چاپ چهارم. تهران: مرکز نشر دانشگاهی؛ ۳۸-۳۷۵ . 1378 [
13. Reitz,Elizabeth.J&Wing,Elizabeth.S,Zooarchaeology,Cambridge:CambridgeUniversity Press:pp.303-308.2008. [DOI:10.1017/CBO9780511841354]
14. Lopnte,D.M,and A2004.Late Holocene hunter-gatherers from the Pompeian Wetlands, Argentina. In G.L. Mengoni Gonalons(Ed), Zooarchaeology of south America. British Archaeological Reports International Series. Oxford: Archaeopress, pp,39-57. 1298.
15. Butler. V.L, and Campbell, S. K. Resource intensification and resource depression and pacific Northwest of North America: A zoo archaeological review. Journal of World Prehistory18:327-344. 2004. [DOI:10.1007/s10963-004-5622-3]
16. Luff, R. M, and Bailey, G.N. Analysis of size changes and incremental growth structures in African catfish Synodontis Schally from Tell el-Amarna, Middle Egypt. Journal of Archaeological Science 27:21-23.2000. [DOI:10.1006/jasc.1999.0519]
17. Mitchell,P.and Charles,R.Later Stone Age hunter-gatherer adapations in the Lesotho Highlands, southern Africa. In G. Bailey.R.Charles,and N.Winder ,Human Eco dynamics. Oxford:Oxford books,pp.9-31 . 2000.
18. Mollabeirami Marjan, classification, typology and analysis of animal bone remains from Segzabad site, study journal of Tehran University, unpublished,2022.[Persian].
19. Bendrey. R Care in the community. Interpretations of a fractured goat bone from Neolithic Jarmo, Iraq. Department of Archaeology, journal homepage; www. Elsevier.com/locate/I j pp.33-37. 2014. [DOI:10.1016/j.ijpp.2014.06.003]
20. Roberts. C. A .and Caffell. A. and Filibek Ogden. K. and Gowland. R.L. and Jakob. T, Til poison phosphorous brought them death". a potentially accupationally-related disease in a post-medieval skeleton from north east in England. International Journal of paleopathology: pp.39-48 .2016. [DOI:10.1016/j.ijpp.2015.12.001]
21. Crabtree, P. J. Zoo archaeology and complex societies: Some uses of faunal analysis for the study of trade, social status, and ethnicity. In M.B. Schiffer. Archaeological method and theory. Tucson: University of Arizona Press, pp.155-176.1990.
22. Shipman, P. and Rose, J.J. Early hominid hunting, butchering, and carcass-processing behaviors: Approaches to the fossil record. Journal of Anthropological Archaeology: pp.55- 94.1983. [DOI:10.1016/0278-4165(83)90008-9]
23. Talaee Hassan Iran's Iron Age Tehran: Organization for Studying and Compiling Humanities Books of Universities (Samt); pp. 6-35. 2017.[Persian]. [طلایی حسن. عصرآهن ایران. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)؛ 1397. صص. 6-35[.
24. Biglari Fereydoun, Abdi Kamiyar. Signs of two hundred thousand years of coexistence of humans and animals in Iran. First Edition. Tehran: National Museum of Iran ; pp. 32-73. 2013. ]بیگلری فریدون، عبدی کامیار. نشانه‌هایی از دویست‌هزار سال همبودی انسان و جانوران در ایران زمین. چاپ اول. تهران: موزۀ ملی ایران؛ 1393. ص. 32-73[.
25. Fisher. J. W, Ir, Bone surface modifications in zoo archaeology. Journal of Archaeological Method and Theory:7-68. 1995. [DOI:10.1007/BF02228434]
26. Johnson, E, Current developments in bone technology. In M. B. Schiffer, Advances in archaeological method and theory. New York: Academic Press, pp:157-189, 1985. [DOI:10.1016/B978-0-12-003108-5.50010-5]
27. Noe-Nygaaed, Man-made trace fossils in bones. Human Evolution, pp:91-105.1989. [DOI:10.1007/BF02436295]
28. O'Connor, Human refuse as a major ecological factor in Medieval urban vertebrate communities. In G. Bailery, R. Charles and N. Winder, Human Eco dynamics. Oxford: Oxbow Books, pp:15-20. 2000.
29. White, C.D, Pohl, M, Schwarcz, H.P, and Longstaffe, F. J, Isotopic evidence for Maya patterns if deer and dog use at Preclassic Colha. Journal of Archaeological Sci.2000 [DOI:10.1006/jasc.1999.0560]
30. Legge, Out of site. Out of mind, Invisible earnings at Bronze Age Moncin, Spain. In. Rowley-Conwy, Animal bones, human societies. Oxbow Books, pp:32-103. 2000.
31. Politis,G.G,and Saunders ,N.J.(2002),Archaeological correlates of ideological activity, Food taboos and spirit-animals in an Amazonian hunter-gatherer society. In P.Miracle and N.Milner,' Consuming passivons and patterns of consumption.' Cambridge, UK: McDonald Institute Monographs, pp:30-113.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
