دوفصلنامه برگشت به فهرست مقالات | برگشت به فهرست نسخه ها

کاربرد روش های آزمایشگاهی در بررسی برونداد صوتی سازهای زهی تاریخی

حامد یونسی^*

¹، صمد سامانیان²

، هومان اسعدی³

1- دانشگاه هنر تهران ، hamedyoun@yahoo.com
2- دانشگاه هنر تهران
3- دانشگاه تهران

چکیده: (50 مشاهده)

سازهای موسیقی، با توجه به برخورداری از ارزشها و وجوه ارتباطی متنوع، تفاوتهای عمدهای با سایر آثار فرهنگی و تاریخی دارند. با وجود اشتراکاتی که در مباحث فنشناسی و آسیبشناسی در حوزهی حفاظت و مرمت سازها با سایر اشیاء فرهنگی-تاریخی وجود دارد، بهواسطهی ارتباط این آثار با تولید صوت موسیقایی، آگاهی از ویژگی‌های صوتی هر یک از مواد به کار رفته در ساختمان ساز در جهت ایجاد برونداد صوتی بسیار ضروری است. با وجود گسترهی بسیار وسیع در طبقه بندی سازها ( خانوادهی سازهای زهی، بادی، کوبه ای و...)، استفاده از مواد مختلف بهکار رفته در ساخت هر یک از سازها ( چوب، فلز، استخوان، پوست و....) محققان این حوزه را با چالشهای جدی مواجه می سازد. تغییرات مکانیکی هر بخش از ساز در زمان نواختن، باعث تولید و انتشار ارتعاشات فیزیکی بهعنوان وجه ملموس برونداد صوتی شده و در ادامه نیز وجه ناملموس برونداد صوتی با تاثیرگرفتن از شرایط زیباییشناسی موسیقی در ذهن نوازنده و مخاطب تکامل مییابد. این پژوهش با هدف آگاهی بخشی پژوهشگران حوزهی باستانسنجی و حفاظت و مرمت سازهای فرهنگی و تاریخی به نقش و تاثیر روشهای آزمایشگاهی در مطالعهی ساختار و رفتار آکوستیکی اجزای متشکله در بدنهی سازهای زهی تاریخی، در جهت شناخت بهتر وجه ملموس برونداد صوتی این آثار انجام گرفته است. بدین منظور، به معرفی و بررسی روشهای آزمایشگاهی با در نظر گرفتن مفاهیم مرتبط با برونداد صوتی، و بیشتر حول محور شناخت مواد بهکار رفته در بدنهی سازها (بهویژه چوب بهعنوان مادهی اصلی در ساخت بدنهی اکثر سازهای زهی تاریخی) پرداخته شده است. در نتیجه، با بهکارگیری از این روشهای آزمایشگاهی، ضمن تقویت دادههای مربوط به فنشناسی مواد در ساختمان سازها، موجب اتخاذ تصمیمات بهینه در مسیر حفاظت و مداخلات مرمتی با استفاده از مواد و روشهای متناسب با هر یک از آنها در جهت برونداد صوتی شده و همچنین باعث تقویت دادهها در حوزهی مطالعات باستانسنجی این آثار خواهد بود.

واژه‌های کلیدی: سازهای موسیقی تاریخی، حفاظت و مرمت، آکوستیک موسیقی، روش های آزمایشگاهی، برونداد صوتی

یاداداشت علمی: پژوهشي | موضوع مقاله: دانش حفاظت
دریافت: 1402/11/13 | پذیرش: 1403/9/8 | انتشار: 1403/12/20 | انتشار الکترونیک: 1403/12/20

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.