هدف در باستان­ شناسی، شناخت گذشته و خاستگاه انسان است. آن مهم به‌تدریج با گسترش و ارتباط حوزه­ های علمی و کمک علوم میان­ رشته ­ای، وسیع­تر، دقیق­تر، و امکان­پذیرتر شده و تلاش می­شود تا از یافته­ های کاوش شده حداکثر اطلاعات استخراج گردد. اما آنچه در این میان بیش­تر مورد غفلت قرارگرفته، یافته ­های انسانی، یعنی بقایای استخوانی یافت شده در محوطه­ هاست؛ که نه‌تنها در هنگام کاوش، ثبت و ضبط، انتقال و نگهداری مورد بی­ مهری قرارگرفته‌اند، بلکه تا مدت‌ها استخراج اطلاعات مفید و منحصربه‌فرد آن‌ها موردتوجه قرار نگرفت. از دلایل آن می ­تواند روش­های تخصصی و پرهزینه استخراج اطلاعات باشد که خوشبختانه امروزه، به مدد پیشرفت­ ها و گسترش ارتباط­ های حوزه علوم با باستان­شناسی چون علوم ژنتیک و بیومولکولی دسترسی به متخصصین و ابزارها بهبودیافته است. بااین‌حال و باوجود پیشرفت­ های روزافزونی که با به‌کارگیری بسیاری از علوم میان­رشته­ای در رشد و گسترش بسیاری از شاخه­ های باستان­ شناسی شاهد هستیم متأسفانه استفاده از داده­های استخوانی اغلب منحصر به گرفتن نمونه­ های DNA و ارسال آن به کشورهای دیگر برای بررسی­های آزمایشگاهی و ژنتیکی است.
     تدفین­ های انسانی موردبررسی در کاوش­های باستان­شناسی به‌واسطه اطلاعات ذخیره‌شده از تاریخ و فرهنگ جوامع بشری اهمیت بسزایی دارند. امروزه سوای مطالعات شیوه گور و تدفین، و انواع مصنوعات و بقایای آن، استخوان­های انسانی نیز ضرورت مطالعات انسان­شناسی و باستان­سنجی، به‌منظور شناسایی سن، جنس، سلامت و بیماری، نوع تغذیه، محل تولد، شرایط آب و هوایی، نژاد و الگوهای مهاجرتی جوامع و غیره را نشان داده ­اند؛ که بر اساس شناسایی ترکیب ساختاری و عناصر تشکیل‌دهنده، بررسی­ های ایزوتوپی، فراوانی سن و جنسیت، تروماها و غیره صورت می ­پذیرند.

 

متن کامل [PDF 732 kb]   (1090 دریافت)