%0 Journal Article %A Keykhah Hejrati, Hakimeh %A Azadi Booyaghchi, Mehrnaz %A Mohsen Mohammadi Achachlouei, Mohsen %T The investigation of Shah Nematollah Vali`s Pateh by EDS, SEM and FTIR systems analysis %J Journal of Research on Archaeometry %V 5 %N 2 %U http://jra-tabriziau.ir/article-1-180-fa.html %R 10.29252/jra.5.2.117 %D 2019 %K fibers`harm, EDS, SEM, FTIR, wool, silk, flax, cotton, Shah Nematollah Vali`s pateh, %X پته­ ی شاه نعمت‌الله ولی، در سال 1294ه.ق، برای پوشش مقبره و توسط 16 بانوی کرمانی در طی سه سال دوخته‌شده است. ازآنجایی‌که این اثر قدیمی­ترین سوزن‌دوزی باقی‌مانده‌‌ در استان کرمان است، آسیب‌شناسی الیاف این اثر بسیار حائز اهمیت است. در این تحقیق برای بررسی آسیب ­های الیاف در بزرگنمایی بالا، از روش دستگاهی SEM استفاده‌شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که در ناحیه کوتیکول و کورتکس الیاف پشم موجود در پارچه زمینه و نخ­های سوزن‌دوزی، آسیب­دیدگی وجود دارد. همچنین در الیاف ابریشم (که در لبه پته کارشده است) و در الیاف آستر که از جنس کتان است، شکستگی اتفاق افتاده است. این آسیب احتمالاً بر اثر فشارهای فیزیکی و مکانیکی موجود بر روی الیاف ایجادشده است. همچنین لایه ضخیمی از آلاینده­ها بر روی سطح الیاف ابریشمی، نخ سوزن‌دوزی و نخ شال (پارچه زمینه) دیده می‌شود. برای شناسایی آلاینده ­های موجود بر روی الیاف از آنالیز EDS استفاده شد، که درنتیجه، عناصر سیلیس، سرب، آلومینیوم و منیزیم شناسایی گردید. غبار موجود بر روی الیاف، به‌مرورزمان باعث آسیب بر روی الیاف نمونه موردمطالعه می‌گردد. برای مطالعات آسیب­های ساختاری الیاف از روش دستگاهی FTIR استفاده گردید. که بر این اساس مشخص شد، در الیاف پشمی نخ سوزن‌دوزی و نخ شال ( پارچه زمینه پته)، در نخ­های ابریشمی ریشه تزیینی در لبه­ی اثر، در نخ‌های پنبه‌ای وصالی و در نخ آستری که از جنس کتان است، فرآیند تخریب الیاف وجود دارد. دلیل این نوع شدت تخریب در الیاف موردمطالعه احتمالاً تخریب نوری، کمبود رطوبت، سایش و فشارهای مکانیکی است. %> http://jra-tabriziau.ir/article-1-180-fa.pdf %P 117-130 %& 117 %! %9 Original Research %L A-10-348-1 %+ Art University of Isfahan %G eng %@ 2476-4647 %[ 2019