پژوهه باستان سنجی
پژوهه باستان سنجی- دیدگاه صاحب نظران علمی
باستان سنجی از دیدگاه پروفسور ولی سون

حذف تصاویر و رنگ‌ها  | تاریخ ارسال: 1396/2/15 | 

باستان سنجی از دیدگاه پروفسور ولی سون

AWT IMAGE

پروفسور ولی سون از جمله برجسته ترین اساتید باستان شناسی بوده که با تالیف چندین کتاب در حوزه ی باستان شناسی از جمله راهنمای روش کاوش باستان شناختی سعی در رفع کاستی ها ی باستان شناسانه داشته است. باستان سنجی و روشن ساختن مفهوم آن و نیاز مستمر متخصصین باستان سنج در کنار باستان شناسان از جمله مباحثی است که در این کتاب شرح داده شده است. فصلی از کتاب مذکور توضیح مختصری از علم باستان سنجی و کاربرد علوم پایه در تجزیه و تحلیل های باستان شناختی است.

از نظر ایشان یک باستان شناس برای تجزیه و تحلیل و تفسیر یافته های خود نمی تواند به مطالعات باستان شناسی اکتفا کند، بلکه به همکاری با دیگر متخصصان از جمله متخصصان حوزه علوم انسانی ،جسمانی،زیست شناسی،جانور شناسی و ... نیازمند است و اگر که امروزه از طریق کاوشها به اداب، سنت و رسوم رایج گذشتگان پی برده می شود، مدیون تجزیه و تحلیل های ازمایشگاهی علوم پایه است .به منظور دست یابی به اطلاعات باستان شناسی، نیازمند نتایج مطالعات باستان سنجان و دیگر متخصصان است.

علم باستان سنجی نقطه ی اتصال و فصل مشترک باستان شناسی با علوم فنی و طبیعی پایه است و شناخت دقیق محیط زیست و بو م زیست انسان های گذشته تنها با شناخت باستان شناسی و شیوه های باستان شناختی حاصل نمی شود لذا وجود رشته ای فی ما بین برای ارتباط ان علوم با رشته ی باستان سنجی ضروری است.

باستان سنجی شامل رشته های تخصص متعددی از جمله درخت گاهشناسی (سال یابی با شمارش حلقه های درختان)، سنجش مقاومت زمین در برابر امواج الکترو مغناطیسی،سالیابی با روش رادیو کربن 14 و پتاسیم و ارگون و ترمولومینسانس است. در کنار این رشته های تخصصی، جانور باستان شناسی وگیاه باستان شناسی در حوزه مطالعات باستان شناسان نیز می تواند کمک رسان باستان شناسان باشد. اکنون به بررسی تک به تک انها می پردازیم:

درخت گاه شناسی:تعیین قدمت اثارواشیا چوبی با شمارش حلقه های درختان به وسیله  مطالعه و تجزیه و تحلیل ازمایشگاهی حلقه های سالیانه

گرده شناسی:مطالعه ی گرده گیاهان (پولن) این امکان را فراهم می کند که حتی در باره ی اب  و هوای ده هزار سال پیش اطلاعاتی بدست اوریم.مطالعه ی پولن ها نشان می دهد که انها به کدام یک از محیط های قطبی و...تعلق دارد

مقاومت زمین: با روش تکنیک ژئوفیزیکی با ارسال امواج الکترومغناطیسی به عمق زمین و سنجش شدت مقاومت، طبقات و لایه ها  و اثار زیرخاک شناسایی می شود

رادیو کربن 14:این تکنیک سالیابی برای مواد الی به کار می رود . موجودات زنده که ساختار الی دارند ایزوتوپ کربن 14 را به هنگام تنفس جذب می کنند.این فرایند تا پایان عمرادامه داردو پس از مرگ؛ این فرایند متوقف می شود و سالانه مقداری از انچه جذب کرده بود را پس می دهد. باستان سنجان با محاسبه تفاضل میزان کربن 14 جذب و پس داده شده ،سال مرگ موجود مواد الی را تعیین می کنند.

ترمولومینسانس:سالیابی موادی که حرارت بسیار دیده و سپس سرد شده اند. با حرارت دیدن ماده انرژی جذب می کند و با سرد شدن مقداری از انرژی را از دست می دهد. محاسبه تفاضل مقدار انرژی جذب شده و از دست داده شده؛ در نهایت قدمت ماده را مشخص خواهد نمود.

سوین، ولی. 1388. راهنمای روش کاوش باستان شناختی. ترجمه ی بهرام آجورلو. 1999. تهران: سیمای دانش.

تدوین: نوشین بنسلو

نشانی مطلب در وبگاه پژوهه باستان سنجی:
http://jra-tabriziau.ir/find-1.129.140.fa.html
برگشت به اصل مطلب