1- گروه باستانشناسی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران ، saba_gholami69@yahoo.com
2- گروه باستانشناسی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
3- گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
چکیده: (987 مشاهده)
مطالعه مبحث دورسنجی درواقع علمی است که درباره محدوده و یا یک پدیده اطلاعات جامع و کاملی درباره شی یا پدیده مورد نظر بدون تماس فیزیکی با آن به ما میدهد. درواقع علم سنجش از دور شامل مشاهده زمین از بالا به پایین (Earth observation systems) میشود. دورسنجی در کنار دیگر علوم بهصورت یک ابزار کمککننده و بهعنوان یک دانش قوی با دیدگاهی میانرشتهای به دیگر علوم ازجمله باستانشناسی کمک میکند. زاگرس مرکزی خصوصاً منطقه کرمانشاه و کردستان عراق به دلیل پتانسیلهای محیطی از دیرباز خصوصاً در زمان ساسانیان برای زندگی و تشکیل استقرار انتخاب شده است. در این مناطق بر اساس مطالعات سنجش از دور و استفاده از آن، مطالعه کاربری اراضی و تشخیص ارزشهای خاکی و پوشش گیاهی، در راستای بررسی توسعه کشاورزی در دوران ساسانی و یافتن بقایای مادیای که این ادعا را ثابت کند، انجام شده است. در زاگرس مرکزی از زمان ساسانیان بقایای باستانی بسیاری مربوط به تأسیسات کشاورزی اعم از سیستمهای آبرسانی برجای مانده است؛ که با ماهواره کرونا در لندسکیپ گذشته منطقه قابل تشخیص است. این نوشتار در تلاش است با نگاهی نو به کاربرد انواع سنجندههای راداری و حرارتی در باستانشناسی، زاگرس مرکزی (غرب کرمانشاه) و زاگرس شمالی (کردستان عراق) را برای شناخت باستانشناسانه محیط زیست و پوشش گیاهی مورد مطالعه قرار دهد و با استفاده از سنجش از دور و شناخت کاربری اراضی، چنین نتیجهگیری کند که در منطقه مذکور با توجه به تحلیلهای جغرافیایی در دوران ساسانی کشاورزی، هم بهصورت دیم انجام میشده و هم بهصورت آبی. درواقع این دو روش در یک منطقه مکمل یکدیگر بودهاند. روش مطالعه این مقاله بر اساس سنجش از دور و تحلیلهای مبتنی بر آن در جغرافیای کردستان عراق و کرمانشاه انجام گرفته است.
یاداداشت علمی:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
باستان سنجی دریافت: 1402/7/17 | پذیرش: 1402/10/7 | انتشار: 1403/1/26 | انتشار الکترونیک: 1403/1/26