AU - Pourzarghan, Vahid AU - Bakhshandefard, Hamidreza AU - Heydari, Mohammad TI - Microscopic and Microstructural Study of Arsenic Copper from Spidezh of Bazman PT - JOURNAL ARTICLE TA - JRA JN - JRA VO - 6 VI - 2 IP - 2 4099 - http://jra-tabriziau.ir/article-1-245-fa.html 4100 - http://jra-tabriziau.ir/article-1-245-fa.pdf SO - JRA 2 AB  - یکی از مهم­ترین دست ساخته‌های بشر در طول تاریخ بی­شک، اشیاء مسی و آلیاژهای آن است و از این میان بر اساس شواهد موجود قدیمی‌ترین آلیاژ آن، به عنوان مس-آرسنیکی تقش مهمی را در تاریخ دارا است. وجود این آثار در سایت­های مختلف و بخصوص در جنوب شرق ایران از اوایل عصر برنز حاکی بر این ادعاست. یکی از مهم­ترین این محوطه­های استراتژیک که در جنوب شرقی ایران واقع شده و مربوط به هزاره­های دوم و سوم قبل از میلاد است، محوطه اسپیدژ می­باشد. در این تحقیق تعدادی از اشیاء فلزی گورستان اسپیدژ جهت شناسایی ترکیبات مس-آرسنیکی و خصوصیات این آلیاژ مورد بررسی قرار گرفتند. جهت مطالعه بر روی این اشیاء از روش دستگاهی SEM-EDX جهت شناسایی ریز ساختار ماتریکس فلزی و ترکیب شیمیایی عناصر، و همچنین روش متالوگرافی جهت بررسی تکنیک ساخت و مطالعات فازی استفاده گردید. آنالیز دستگاهیSEM-EDX نشان می­دهد برخی اشیاء از آلیاژ Cu-As-Zn و برخی دیگر از آلیاژ Cu-As به روش ریخته­گری در قالب ساخته شده­اند و جزو آلیاژهای برنزهای آرسنیک‌دار محسوب می­شوند. تصاویر SEM حاکی از این است که ناخالصی­های در تمام ماتریکس فلز به­صورت نقطه­ای و کشیده می­تواند دلیل بر وجود مس تصفیه نشده به همراه Spiess در فرایند ساخت این آثار باشد. همچنین درصد یکنواخت و بالای آرسنیک 5% در این آثار نشان می­دهد که فرایند ساخت این آلیاژها به روش Co-Smelting انجام شده است. بررسی­های متالوگرافی نشان می­دهد که عملیات فیزیکی بر روی این آثار تکرار سیکلی از کار سرد و بازپخت (تابکاری ) جهت شکل­پذیر کردن بیشتر این آثار بوده است. CP - IRAN IN - Art University of Isfahan LG - eng PB - JRA PG - 75 PT - Original Research YR - 2020