TY - JOUR T1 - Possibility of Using Biogrout for Stabilization of Sand Dunes in Desert Areas with Approach in Conservation of Archaeological Remains TT - امکان‌سنجی استفاده از دوغاب زیستی برای تثبیت ماسه های روان در مناطق کویری با رویکرد حفاظت از بقایای باستان شناسی JF - JRA JO - JRA VL - 2 IS - 1 UR - http://jra-tabriziau.ir/article-1-56-fa.html Y1 - 2016 SP - 17 EP - 27 KW - Biogrout KW - Conservation KW - Archaeological Remains KW - Biological Stabilization KW - Running Sands N2 - محوطه های باستان شناسی در مناطق بیابانی همواره در معرض تخریب و دفن شدن به‌وسیله ماسه های روان در طی توفان های ماسه ای هستند و نگهداری از این مناطق و بقایای آن‌ها در مراحل کاوش و در ادامه از مهم‌ترین اقدامات حفاظت باستان‌شناسی است. در همین راستا استفاده از روش‌های تثبیت بیولوژیکی برای تولید سیمان های کلسیتی، که به‌عنوان روشی نوین جهت تحکیم و تثبیت زمین در مهندسی ژئوتکنیک است، ظرفیتی جدید برای عملیات حفاظت در کاوش به وجود آورده است؛ به‌نحوی‌که در این روش‌ها از میکروارگانیسم های غیر بیماری زایی که به طور طبیعی در محیط خاکی یافت می‌شوند، برای تثبیت خاک، ماسه های روان استفاده می گردد. در این تحقیق، امکان‌سنجی استفاده از روش بهسازی بیولوژیکی با استفاده از باکتری های کلسیت ساز، جهت تثبیت ماسه های روان در محوطه های تاریخی و همچنین حفاظت بقایای باستان‌شناسی در حین و بعد از کاوش مورد مطالعه قرار گرفته است. در این پژوهش برای تثبیت بیولوژیکی خاک (ماسه بادی و خاک ماسه ای) تحت شرایط بهینه، از باکتری‌های مصرف‌کننده اوره به نام Sporosarcina Pasteurii و از دو نوع خاکِ طبیعی مناطق کویری و ماسه شناسنامه‌دار ریخته‌گری استفاده گردیده است. به‌نحوی‌که بعد از اعمال دوغاب زیستی استحکام‌بخش با استفاده از آزمایش‌های مکانیکی میزان تأثیر این روش در بهسازی خاک ماسه ای ارزیابی شد، جهت تعیین میزان نفوذ ماده استحکام‌بخش و عمق بهسازی خاک، قالبی از جنس PVC با ارتفاع m1 با ماسه به صورت خشک تا چگالی gr/cm3 6/1 متراکم شد و مورد بهسازی قرار گرفت. برای کنترل میزان کارکرد روش و بررسی کیفی مقاومت سطحی ایجاد شده از آزمون نفوذ استاندارد با استفاده از سنبه gr 250 در دو حالت تر و خشک استفاده گردید. که نتایج نشان داد دوغاب بیولوژیکی مورد استفاده قادر به تحکیم ماسه بادی تا عمق cm 50 است و تثبیت ماسه با مواد دوغاب زیستی موجب شده تا نفوذ سنبه در هر دو حالت بسیار کاهش یافته و حتی به صفر برسد. M3 10.29252/jra.2.1.17 ER -