چرا باستانسنجی مهم است. و چند پیشنهاد در ارتقا نشریه پژوهه باستانسنجی
حسن خسروی
کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی، عضو هیئت علمی دانشگاه زابل. دانشکدهی هنر و معماری. گروه مرمت آثار تاریخی
علوم مختلف از قرن ۱۸ و ۱۹ به بعد چنان دچار دگرگونی شد که شاید بتوان گفت در دو سده ی اخیر بشر از لحاظ دستیابی و کشف قوانین و حقایق طبیعت به قدرتی دست یافته که مقدارش از لحاظ کمی و کیفی با همهی تلاشهای انسان در صده ها و هزاره های ماقبل آن بیشتر است. رشد و توسعه علوم مختلف با سرعت زیادی در حال نفوذ و ورود به زندگی مردم است تا آنجا که لحظه به لحظه تغییر را میتوان در نوع زیست بشر مشاهده کرد. علوم پایه از قبیل شیمی و فیزیک و ریاضیات گر چه در ظاهر زیاد مهم به نظر نمیرسند ولی در واقع زیربنای علوم مختلف را شکل داده و تاثیر و نقش ویژه ای در این مورد ایفا میکنند. با اطمینان میتوان گفت در جهانی که استفاده از علوم جدید فراگیر شده و ارتباطات به درجه ای از رشد رسیده که میتوان در آنِ واحد با دورترین نقاط در تماس بود؛ استفاده ی همه جانبه از علوم میسر نخواهد بود مگر اینکه از تمامی ابزارها و شیوه های موجود بهره ی کافی گرفته شود. در مسیر شناخت گذشتهی تاریخی و فرهنگی که هدف اصلی علوم باستان شناختی به شمار میرود، امروزه روشهای سنجش اعتبار به جای تخمین و حدس و گمان روز به روز در حال تکمیل شدن است. عصر حدسیات جای خودش را به عصر ثبت ویژگیها و شرایط داده و باستانشناسان در عصر حاضر اغلب برای مانایی خود در این حوزهی کاری مکلفند با توجه و با استفاده از شیوههای اعتبارسنجی کمی و کیفی، با استفاده از ابزارها، مواد، دستگاهها و روشهای شناخت کمی و کیفی مواد، خود را با شرایط موجود وفق دهند. علم باستانسنجی به عنوان یک رشتهی میان رشتهای میتواند نیازهای باستانشناسان را ارزیابی و با ردیابی جدیدترین شیوههای اعتبار سنجی و به کارگیری آنها؛ در این راه پاسخگوی نیازهای باستانشناسان باشد. از آنجا که امروز مجلات علمی در زمینه اشتراک موضوعات و تجربیات علمی پیشرو به حساب میآیند؛ لذا داشتن چنین مآخذی به زبان فارسی ضروری و استمرار این تلاش میتواند زمینه را جهت بهبود کیفیت و شرایط موجود مهیا کرده و همچنین تضمینی باشد برای بالا بردن ترازهای ملی و بینالمللی در رابطه با شاخهی با اهمیت میراث گرانبهای انسانی.
بدینوسیله ضمن تقدیر و سپاس از مسئولین و نویسندگان محترم مجله، جهت استمرار و توسعهی تلاشها چند پیشنهاد ارائه خواهد شد.
حسن خسروی/اردیبهشت ۱۳۹۵