آرکئومتری یا بکارگیری علوم دقیق طبیعی
فرح انگیز صبوحی ثانی
دانشجوی کارشناسی ارشد مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی
آرکئومتری (Archaeometry) متشکل از دو واژه ](سنجش، میزان) Archaeo + Metre (باستان)[ میباشد. همانگونه که پیداست آرکئومتری را میتوان بکارگیری روشهای علوم دقیق طبیعی (شیمی، ریاضی، زمینشناسی، فلزشناسی، فیزیک و ...) در نظام مطالعاتی دانش میراث فرهنگی به ویژه باستان شناسی، و همچنین مرمت و حفاظت اشیاء و بناهای تاریخی و دیگر رشته های وابسته همانند موزه داری و غیره دانست.
اما آرکئومتری واژهای مبهم و تعریف نشدهای است که هنوز آنطور که میبایست، جایگاهش را در ادبیاتِ مطالعاتِ میراث فرهنگی ایران نیافته است. کمبود وجود اینگونه مطالعات نظام مند و تاسیس رشتههای مرتبط با آن، همانند باستان سنجی، همیشه در نظام آکادمیک کشورمان قابل درک و احساس بوده است. گرچه دیر بوده اما امروز در کشور عزیزمان ایران آن هم به همت دانشگاه هنر اسلامی تبریز، شاهد این مهم هستیم، که یادآور ضربالمثل معروف ماهی را هروقت از آب بگیریم تازه هست خواهد بود. سرعت حرکت روبه جلو و پیشرفت این رشته تخصصی با تربیت نیروهای انسانی در این زمینه و به دنباله آن راهاندازی نشریه پژوهه باستانسنجی کاملاً مشهود است. اما بازهم شاهد مبهم بودن این رشته در حوزه مطالعات میراث فرهنگی هستیم. این رشته نوپا در ایران نیاز به حمایتها و پشتیبانیهای بیشتری دارد تا پژوهشگران و دانشجویان آن کمی دلگرم شوند. ما در کشور شاهد حمایت های همه جانبه از سوی ارگانهای مختلف در زمینه مطالعات باستان شناسی، مرمت و هنر هستیم اما این رشته هنوز یتیم مانده، و نیاز دارد تا تحت حمایت های سازمان های گوناگون از جمله میراث فرهنگی، پژوهشگاه های باستان شناسی و مرمت و حتی آزمایشگاه های مختلف دانشگاهی و خصوصی قرار گیرد. حتی با راه اندازی واحدهای پیشبردی آن همانند پژوهشکده باستان سنجی و ... می توان شاهد مستقل شدن کامل آن بود. و در این بین بدلیل تنها بودن نشریه پژوهه باستان سنجی در ایران این مهم نیاز است تا نشریات و دیگر مجلات حوزه های مختلف باستان شناسی، مرمت و غیره از یافته ها و پژوهشهای محققان این حوزه حمایت کامل را بنمایانند.
فرح انگیز صبوحی ثانی
دانشجوی کارشناسی ارشد مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی
دانشگاه هنر اصفهان
