سال 8، شماره 2 - ( 1401 )
سال 8 شماره 2 صفحات 46-35 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- گروه مهندسی معدن، دانشکده مهندسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
2- گروه مهندسی معدن، دانشکده مهندسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران ، noriyan@kashanu.ac.ir
2- گروه مهندسی معدن، دانشکده مهندسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران ، noriyan@kashanu.ac.ir
چکیده: (841 مشاهده)
شهرهای زیرزمینی باستانی مجموعه‌ای از فضاهای حفرشده به‌صورت سُنتی در خاک و سنگ است که به دلیل قدمتشان ارزش فرهنگی و تاریخی بالایی دارند، لذا بررسی پایداری و حفظ و نگهداری آن‌ها بسیار مهم و ضروری است. هدف از انجام این پژوهش بررسی پایداری شهر زیرزمینی اُویی نوش‌آباد به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای دستکند باستانی در جهان و از مراکز معروف گردشگری ایران است. بدین منظور، در مرحلۀ اول با نمونه‌برداری و انجام آزمون‌های آزمایشگاهی، جنس مواد دربرگیرندۀ حفریه‌ها تعیین و سپس ویژگی‌های ژئوتکنیکی و رفتار مکانیکی آن‌ها مشخص شده است. در مرحلۀ دوم، بر اساس روش عددی اجزای محدود و استفاده از نرم‌افزار Plaxis2D، با مدل‌سازی بخشی از فضاهای قابل دسترسی برداشت‌شده در این منطقه (سه مقطع عرضی در طول راهروی اصلی)، تحلیل استاتیکی تنش-جابه‌جایی انجام شده و در نهایت فاکتور ایمنی بررسی شده است. نتایج آزمایشگاهی این مطالعه نشان می‌دهد که جنس خاکِ دربرگیرندۀ شهر زیرزمینی از نوع رُس غیرآلی با خاصیت خمیری است. همچنین نتایج مدل‌سازی نشان می‌دهد که اگرچه افزایش سطح مقطع حفریه، باعث کاهش فاکتور ایمنی و افزایش مقادیر تنش و جابه‌جایی اطراف حفریه شده است، با توجه به مقادیر خیلی کم، میزان جابه‌جایی به‌دست‌آمدۀ حفریه‌ها (در حد چند میلی‌متر) و فاکتور ایمنی بزرگ‌تر از یک، در شرایط فعلی راهروهای اصلی از پایداری نسبتاً مناسبی برخوردار است. توجه به دستاوردهای این پژوهش می‌تواند گامی موثر در راستای تأمین ایمنی بازدیدکنندگان از این مکان و توسعۀ پایدار منطقه باشد.
واژه‌های کلیدی: فضای زیرزمینی دستکند، تحلیل پایداری، مدل سازی عددی، روش اجزای محدود، نرم افزار Plaxis، شهر زیرزمینی نوش آباد
یاداداشت علمی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
دانش حفاظت
دریافت: 1401/3/14 | پذیرش: 1401/8/11 | انتشار: 1401/10/10 | انتشار الکترونیک: 1401/10/10
دریافت: 1401/3/14 | پذیرش: 1401/8/11 | انتشار: 1401/10/10 | انتشار الکترونیک: 1401/10/10
فهرست منابع
1. Cakir, O., Evren, S., Tören, E., & Kozak, N. (2018), "Utilizing the sustainable livelihoods approach to evaluate tourism development from the rural host communities' point of view: The case of Cappadocia (Turkey)." GeoJournal of Tourism and Geosites, 21(1), 7-25.
2. Montazerolhodjah, M., Pourjafar, M., & Taghvaee, A. (2015), "Urban underground development an overview of historical underground cities in Iran." Iran University of Science and Technology, 25(1), 53-60.
3. Salehi, M., Abdolhoseyni, J., & Armaghani, A. (2016), "Investigation of underground architecture of Ouyi city (Noushabad)." In the first national conference of architectural and urban planning approaches ahead, Kermanshah, Iran. (In Persian).
4. Mohamadifar, Y., hemati Azandaryai, E., Khaksar, A., & Fooruzanfar, F. (2015), "A Study on the Subterranean Burials of the Sāmen (Malayer) rocky Architectural Complex." Journal of archaeological studies, 7(2), 117-129. (In Persian).
5. Shariatmadari, N., & Fazelian, A. F. (2008), "Investigating the stability of underground spaces in the Kish karez project. In 3rd International Conference on Geotechnical Engineering and Soil Mechanics." Iranian Geotechnical Society. Tehran.
6. Hashemi, M., Basmenj, A. K., & Banikheir, M. (2018), "Engineering geological and geoenvironmental evaluation of UNESCO World Heritage Site of Meymand rock-hewn village, Iran." Environmental earth sciences, 77(1), 3. [DOI:10.1007/s12665-017-7184-6]
7. Kaljahi, E. A., & Birami, F. A. (2015), "Engineering geological properties of the pyroclastic cone-shaped rocky houses of Kandovan, Iran." Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 74(3), 959-969. [DOI:10.1007/s10064-014-0679-4]
8. Ulusay, R., Akagi, T., Ito, T., Seiki, T., Yuzer, E., & Aydan, O. (1999), "Long term mechanical characteristics of Cappadocia tuff." In 9th ISRM Congress. International Society for Rock Mechanics and Rock Engineering. OnePetro.
9. Aydan, O., & Ulusay, R. (2003), "Geotechnical and geoenvironmental characteristics of man-made underground structures in Cappadocia, Turkey." Engineering Geology, 69(3-4), 245-272. [DOI:10.1016/S0013-7952(02)00285-5]
10. Ulusay, R., Aydan, O., Genis, M., & Tano, H. (2011), "The stability of an underground congress center in soft tuffs through an integrated in-situ monitoring, experimental, analytical and numerical methods (Cappadocia, Turkey)." In 12th ISRM Congress. International Society for Rock Mechanics and Rock Engineering. [DOI:10.1201/b11646-212]
11. Aydan, O., & Ulusay, R. (2016), "Rock engineering evaluation of antique rock structures in Cappadocia Region of Turkey. In ISRM International Symposium-EUROCK 2016." International Society for Rock Mechanics and Rock Engineering. [DOI:10.1201/9781315388502-143]
12. Matsubara, H., & Aydan, O. (2016), "The effect of biological degradation of tuffs of Cappadocia, Turkey." In ISRM International Symposium-EUROCK 2016. International Society for Rock Mechanics and Rock Engineering. [DOI:10.1201/9781315388502-150]
13. Ito, T., Akagi, T., Aydan, O., Ulusay, R., & Seiki, T. (2016), "Time-dependent properties of tuffs of Cappadocia, Turkey." In ISRM International Symposium-EUROCK 2016. International Society for Rock Mechanics and Rock Engineering. [DOI:10.1201/9781315388502-38]
14. Tano, H., Aydan, O., Ulusay, R., & Tanaka, T. (2016), "Geomechanical investigations and pioneering monitoring attempts in Cappadocia, Turkey." In ISRM International Symposium-EUROCK 2016. International Society for Rock Mechanics and Rock Engineering. [DOI:10.1201/9781315388502-209]
15. Ito, T., Aydan, O., Ulusay, R., & Kasmer, O. (2008), "Creep characteristics of tuff in the vicinity of Zelve antique settlement in Cappadocia Region of Turkey." In ISRM International Symposium, 5th Asian Rock Mechanics Symposium. International Society for Rock Mechanics and Rock Engineering.
16. Kasmer, O., Ulusay, R., & Geniş, M. (2013), "Assessments on the stability of natural slopes prone to toe erosion, and man-made historical semi-underground openings carved in soft tuffs at Zelve Open-Air Museum (Cappadocia, Turkey)." Engineering geology, 158, 135-158. [DOI:10.1016/j.enggeo.2013.03.010]
17. Aydan, O., & Ulusay, R. (2013), "Geomechanical evaluation of Derinkuyu antique underground city and its implications in geoengineering." Rock mechanics and rock engineering, 46(4), 731-754. [DOI:10.1007/s00603-012-0301-7]
18. Korkanc, M., Tuğrul, A., Savran, A., & Ozgur, F. Z. (2015), "Structural-geological problems in Gümüşler archeological site and monastery." Environmental Earth Sciences, 73(8), 4525-4540. [DOI:10.1007/s12665-014-3739-y]
19. Dincer, I., Orhan, A., Frattini, P., & Crosta, G. B. (2015), "Rock mass instabilities in Tatlarin Underground City (Cappadocia-Turkey)." In Engineering Geology for Society and Territory-Volume 8 (pp. 361-365). Springer, Cham. [DOI:10.1007/978-3-319-09408-3_63]
20. Dincer, I., Orhan, A., Frattini, P., & Crosta, G. B. (2016), "Rockfall at the heritage site of the Tatlarin Underground City (Cappadocia, Turkey)." Natural Hazards, 82(2), 1075-1098. [DOI:10.1007/s11069-016-2234-z]
21. Aydan, O., & Kumsar, H. (2016), "A geoengineering evaluation of antique underground rock settlements in Frig (Phrygian) Valley in the Afyon-Kütahya region of Turkey." In ISRM International Symposium-EUROCK 2016. International Society for Rock Mechanics and Rock Engineering. [DOI:10.1201/9781315388502-147]
22. Perski, Z., Hanssen, R., Wojcik, A., & Wojciechowski, T. (2009), "InSAR analyses of terrain deformation near the Wieliczka Salt Mine, Poland." Engineering Geology, 106(1-2), 58-67. [DOI:10.1016/j.enggeo.2009.02.014]
23. Cała, M., Stopkowicz, A., Kowalski, M., Blajer, M., Cyran, K., & D'obyrn, K. (2016), "Stability analysis of underground mining openings with complex geometry." Studia Geotechnica et Mechanica, 38(1), 25-32. [DOI:10.1515/sgem-2016-0003]
24. Margherita, Z., Claudio, C., Laura, E., & Alessandra, N. (2018), "A risk assessment proposal for underground cavities in Hard Soils-Soft Rocks." International journal of rock mechanics and mining sciences, 103, 43-54. [DOI:10.1016/j.ijrmms.2018.01.024]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |