سال 6، شماره 1 - ( 1399 )
سال 6 شماره 1 صفحات 135-119 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hosseinian Yeganeh N, Shishegar A, Emami M, Nejad Ebrahimi S. Study of the traces of nature in herbal deposits of a thousand-year-old Alembic glass analyzed and processed by the Gas Chromatography-Mass Spectrometer (GC-MS).. JRA 2020; 6 (1) :119-135
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-226-fa.html
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-226-fa.html
حسینیان یگانه نفیسه، شیشه گر آرمان، امامی محمد امین، نژادابراهیمی صمد. بررسی ردپای طبیعت در نهشته‌های گیاهی یک انبیق شیشه‌ای هزار ساله به روش کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف‌سنج جرمی ((GC-MS). پژوهه باستان سنجی. 1399; 6 (1) :119-135
1- دانشگاه آزاد تهران مرکز ، n.hosseinian.y@gmail.com
2- پژوهشکده باستان‌شناسی تهران
3- دانشگاه هنر اصفهان
4- دانشگاه شهید بهشتی
2- پژوهشکده باستان‌شناسی تهران
3- دانشگاه هنر اصفهان
4- دانشگاه شهید بهشتی
چکیده: (2572 مشاهده)
چکیده
یکی از ظروف شیشه‌ای دوران اسلامی، ظروفی با بدنه استکانی میان باریک یا گلابی شکل با کف گرد و دارای آبریز بلند لولها ی شکل هستند که کمتر شناخته و مطالعه شده‌اند. سه کاربرد برای اینگونه ظروف پیشنهاد شده است. بادکش یا شاخ حجامت در پزشکی، انبیق در آزمایش‌های شیمیایی یا کیمیاگری و یا ظرفی که در داروسازی و تولید مواد آرایشی و عطرسازی، برای ترکیب مواد و انتقال از طریق لوله آن به دارودان یا عطردان یا ظرف ویژه مواد آرایشی به کار میرفته است. به نظر می رسد که اگر ظرف از دهانه بر روی زمین نهاده شود و لوله آن در جهت مخالف بدنه کاملاً به بالا خمیده و بلندتر از بدنه باشد، می توان کاربرد آن را بادکش یا شاخ حجامت و یا ظرف ترکیب دارو، مواد آرایشی و عطر، پیشنهاد کرد و اگر لوله آن کاملاً کشیده و عمود به بدنه و یا اندکی خمیده باشد، میتواند هر سه کاربرد یاد شده را برای آن فرض کرد. تا حدودی، شرح و تصاویر متون دوره اسلامی در شناخت کاربرد این ظروف راهگشا هستند. از آنجا که تاکنون به ویژه در ایران، هیچگاه نهشته های درون چنین ظروفی، تجزیه و تحلیل نشده تا عملاً روشن شود چه کاربردی داشته اند، برای نخستین بار، این فرآیند در مورد یکی از اینگونه ظروف که دارای لوله کشیده است و در مخزن موزه آبگینه‌ها و سفالینه‌های ایران نگهداری می شود، با روش کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف سنج جرمی ((GC-MS انجام گرفت که موفق به ردیابی بقایای مواد طبیعی نظیر تیمول و کارواکرول گردید که این مواد از اجزا اصلی تشکیل دهنده اسانس های طبیعی نظیر آویشن و مرزه می‌باشند و در بسیاری از عرقیجات قابل تشخیص هستند، این ظرف، به عنوان انبیق برای تقطیر و استخراج مواد فرّار گیاهی و روغنی در داروسازی، تولید مواد آرایشی و عطرسازی، به کار رفته است.
یاداداشت علمی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
باستان سنجی
دریافت: 1399/1/30 | پذیرش: 1399/3/28 | انتشار: 1399/4/10 | انتشار الکترونیک: 1399/4/10
دریافت: 1399/1/30 | پذیرش: 1399/3/28 | انتشار: 1399/4/10 | انتشار الکترونیک: 1399/4/10
فهرست منابع
1. Al_hassan A.Y, Hill D.R. Islamic Technology, An Illustrated History. Paris: Unesco; 1992.
2. Ar-Razis M.Z. Kitab al-asrar or Secret of alchemy. Translated by Hassan Ali Sheybany. Tehran: Tehran University; 1970. [in Persian] [رازی محمد زکریا. کتاب الاسرار یا رازهای صنعت کیمیا. ترجمه و تحقیق حسنعلی شیبانی، تهران: دانشگاه تهران؛ ۱۳۴۹.]
3. Kroger J, Kröger J. Nishapur: glass of the early Islamic period. Metropolitan Museum of Art; 1995.
4. https://www.ssplprint.com/image/83020/islamic-sublimation-and-alembic-apparatus-10th-12th-century
5. Science and society Museum of london / Science & Society Picture Library [Image in the Internet].Nodate [Update Nodate, cited 2020 May 25] Available from: https://www.scienceandsociety.co.uk/results.asp?image=10221242
6. Janpoladian HM. The Medieval Glassware of Dvin. The Archaeological Monuments and Specimens of Armenia. 1974;7:80-2.
7. Bass GF, Lledo B, Matthews S, Brill RH. Serçe Limani, Vol 2: The Glass of an Eleventh-Century Shipwreck. Texas A&M University Press; 2009 Jul 20: 377-384.
8. Carboni S, Brill RH, Whitehouse D, Gudenrath W. Glass of the Sultans. Metropolitan Museum of Art; 2001.
9. Sajjadi Hazaveh L.S. Ahamadi, N. Alembics from Tower No.1 of Bam Citadel. 4th Iranian National Archaeological Conference, Birjand University; 2019, Sponsored by Civilica. [in Persian] [سجادی هزاوه لیلا سادات، احمدی نرگس. انبیق ها در برج شماره ۱ ارگ بم. مجموعه مقالات چهارمین همایش ملی باستان‌شناسی ایران. دانشگاه بیرجند: پایگاه سیویلیکا آبان ۱۳۹۸؛ صص۹-۱.]
10. Ghaini F. Glassware & Ceramic Museum of Iran. Tehran: General Directorate of Education; 2004. [in Persian] [قائینی فرزانه. موزه آبگینه و سفالینه های ایران. تهران: اداره کل آموزش؛ ۱۳۸۳.]
11. Nasr SH. Islamic science: an illustrated study.
12. Al-Hassani ST. 1001 inventions: The enduring legacy of Muslim civilization. National Geographic Books; 2012.
13. Thevet A. La Cosmographie Vniverselle D'André Thevet Cosmographe Dv Roy, Paris: Pierre l'Huilier, Binding II; 1575. [in French]
14. Wulff HE. The traditional crafts of Persia: Their development, technology and influence on Eastern and Western civilizations.
15. Nasr SH. Science and civilization in Islam. Cambridge, MA: Harvard University Press; 1968 Jan 1.
16. Kheirandish,H, Shojaeeefar E & Alipasha Meysamie A. Role of Cupping in the treatment of different diseases. systematic review article. Tehran: Univ Med J (TUMJ) 2017 March;74(12):829-42. [in Persian] [خیراندیش حسین، شجاعیفر احسان، پاشا میثمی علی. حجامت در درمان بیماريها: مقاله مروري نظاممند، مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران: اسفند ۱۳۹۵، دوره 74، شماره 12: 829 تا 842.]
17. Maddison F, Savage-Smith E. Science, Tools & Magic: Body and Spirit, Mapping the Universe. Nour Foundation; 1997.
18. Ettinghausen R. Grabar O. The Art and Architecture of Islam. 650-1250 United States: Yale University Press New Haven, CT; 1994.
19. NATIONAL LIBRARY OF FRANCE[Image in the Internet].Nodate [Update Nodate, cited 2020 May 25] Available from: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8422965p/f318.item.rtl.zoom
20. Kurzmann P. Einige Glasgeräte der arabischen Alchemie. Sudhoffs Archiv. 2009 Jan 1:184-200.
21. Grabar O. A Newly Discovered Illustrated Manuscript of the" Maqāmāt" of Ḥarīri. Ars Orientalis. 1963 Jan 1:97-109.
22. Bolshakov OG. The St. Petersburg Manuscript of the Maqamat by al-Hariri and its Place in the History of Arab Painting. Manuscripta Orientalia. 1997 Dec;3(4):1997.
23. NATIONAL LIBRARY OF FRANCE [Image in the Internet].Nodate [Update Nodate, cited 2020 May 25] Available from: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8422965p/f318.item.rtl.zoom
24. Kordmahini, H. A. The Glass, in Kiani, M. Y. The Islamic City of Gurgan. AMI, suppl. vol. II. Berlin: 1984
25. Dieulafoy M. L'acropole de Suse: d'après les fouilles exécutées en 1884, 1885, 1886, sous les auspices du Musée du Louvre. Hachette; 1893. [in French]
26. Lamm CJ. Les verres trouvés à Suse. Syria: Volume 12, Issue 4 1931 Jan 1; p.358-367. [in French] [DOI:10.3406/syria.1931.3577]
27. The Metropolitan Museum of Art [Image in the Internet].2009[Update nodate. cited 2020 May 25] Available from: https://www.metmuseum.org/art/collection/search/449825
28. Musee du Louvre Editions Cataloge/ Louvere editions. [Image in the Internet].2012[Update 2019 sep 22 cited 2020 May 25] Available from: http://cartelen.louvre.fr/cartelen/visite?srv=obj_view_obj&objet=cartel_17415_22805_MAOS528.002.jpg_obj.html&flag=true
29. Hatami F. Susa Alembic Glass. Proceeding of National Museum of Iran(1), Tehran: National Museum of Iran & Tanian; 2005, pp.71-83 [in Persian] [حاتمی فاطمه. انبیق شیشه‌ای شوش. مجموعه مقالههای موزه ملی ایران، تهران: موزه ملی ایران و تانیان، ۸۳-۷۱؛ ۱۳۸۴.]
30. Whitcomb DS. Before the roses and nightingales: excavations at Qasr-i Abu Nasr, Old Shiraz. Metropolitan Museum of Art; 1985.
31. Faryadian, B. The first new season of excavation of the historical city of Saymareh. Ilam province, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization, Dare Shahr Historical Site Research Database, Iranian Center for Archaeological Reserch; 2009. [in Persian] [فریادیان بهزاد. اولین فصل جدید کاوش شهر تاریخی سیمره. ایلام: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، پایگاه پژوهشی محوطه تاریخی دره شهر، مرکز اسناد و مدارک پژوهشکده باستان شناسی؛ 1388.]
32. Bozin B, Mimica-Dukic N, Samojlik I, Jovin E. Antimicrobial and antioxidant properties of rosemary and sage (Rosmarinus officinalis L. and Salvia officinalis L., Lamiaceae) essential oils. Journal of agricultural and food chemistry. 2007 Sep 19;55(19):7879-85. [DOI:10.1021/jf0715323]
33. Colombini, M.P. and Modugno, F. eds. 2009. Organic mass spectrometry in art and archaeology. John Wiley & Sons. [DOI:10.1002/9780470741917]
34. Jaymand K, Rezaee M.B, Essentional oils, Distillations apparatuses, test methods of essential oils and retention indices in essentinal oil analysis. Iran; 2006 [in Persian] [جایمند کامکار، رضایی محمدباقر. اسانس، دستگاههای تقطیر، روش آزمون و شاخصهای بازداری در تجزیه اسانس. تهران: انجمن گیاهان دارویی ایران؛ 1385.]
35. Wikimedia Commons [Image in the Internet].2006[Update 12 November 2017, at 12:02. cited 2020 May 25] Available from: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cupping_glass_Louvre_MAOS705.jpg
36. The Metropolitan Museum of Art [Image in the Internet].2009[Update nodate. cited 2020 May 25] Available from: https://www.metmuseum.org/art/collection/search/449405
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
