سال 5، شماره 2 - ( 1398 )
سال 5 شماره 2 صفحات 46-35 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zakavi S. study of clay resources in chogazanbil area for prepared optimize restoration mud brickes. JRA 2019; 5 (2) :35-46
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-182-fa.html
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-182-fa.html
ذکوی سهیلا. مطالعه و بررسی ذخایر رسی دراطراف منطقه چغازنبیل در راستای تهیه خشت مرمتی بهینه. پژوهه باستان سنجی. 1398; 5 (2) :35-46
آزمایشگاه پایگاه میراث جهانی چغازنبیل ، zakavi105@gmail.com
چکیده: (3357 مشاهده)
برای ساخت مجموعه بناهای محوطه تاریخی چغازنبیل، بزرگترین اثر معماری شناخته شده از تمدن ایلام میانه در جنوب غربی ایران (استان خوزستان) مربوط به قرن 13 ق. م، امتیازات مساعد محیطی کاملاً به خدمت گرفته شده‌اند، در سواحل رودی که مقدار آب آن نا محدود نشان می‌دهد چوب برای سوزاندن جهت مصارف مختلف ( بویژه کوره‌های آجر پزی) و خاک مناسبی برای تولید خشت و آجر و ملات در اختیار بوده است بگونه‌ای که امروزه نیز کم و بیش چنین می‌باشد. مشخصاً در محوطه تاریخی چغازنبیل بیشترین حجم مصرف مصالح را خشت تشکیل داده است که عنصر اصلی در برپایی سازه‌های معماری به استثنای مخزن آب و مقابر زیر زمینی می‌باشد. با آنکه سطح عمده خشت‌های تاریخی چغازنبیل با اندودکاهگل و یا دیواره‌های خشتی مرمتی، درمرمت‌های گذشته پوشیده شده است اما بر اثر گذشت زمان وشسته شدن توسط آب باران آسیب دیده‌اند.در نتیجه این آسیب دیدگی قسمت‌های زیادی از بنا تخریب گردیده و بخش‌های وسیع‌تری در شرف نابودی قرار دارند که باید مرمت و حفاظت شوند. این کار مستلزم ساخت خشت‌های جدیدی است که حتی‌المقدور علاوه بر دارا بودن کیفیت لازم و ویژگی‌های کلی خشت‌های تاریخی، برخی از خواص آنها نیز با اجرای بهترین شرایط ساخت و عمل آوری، اصلاح گردیده باشد. این تحقیق با رویکرد کاربردی به دنبال شناخت ذخایر رسی مناسب برای تهیه خشت مرمتی بهینه در اطراف محوطه چغازنبیل است و می‌کوشد بر پایه روش‌های کمی و کیفی (فیزیکی، شیمیایی) پاسخگوی سوال اصلی یعنی چیستی عوامل مؤثر در انتخاب خاک مناسب برای تهیه خشت مرمتی بهینه باشد.در این راستا ذخایر سازندی اطراف محوطه جغازنبیل که درگذشته بررسی شده بودند مورد مطالعه و بررسی و ذخایر آبرفتی مورد آزمایش (XRD،XRF، دانه‌بندی، هیدرومتری و حدود آتربرگ) قرارگرفتند و مطلوب ترین ذخایر (G3 و R2) برای تهیه خشت مرمتی انتخاب شدند.
یاداداشت علمی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
دانش حفاظت
دریافت: 1398/3/21 | پذیرش: 1398/7/21 | انتشار: 1398/10/9 | انتشار الکترونیک: 1398/10/9
دریافت: 1398/3/21 | پذیرش: 1398/7/21 | انتشار: 1398/10/9 | انتشار الکترونیک: 1398/10/9
فهرست منابع
1. Talebian M. Conservation and Restoration Experiences in Chogazanbil. In: Proceedings of the Fifth Conference on Conservation and Restoration of Historical-Cultural Objects and Architectural Decorations. Tehran: Resaneh Pardaz and institute for the preservation and restoration of historical-cultural monuments, 2002: 17,18. [in Persian] [طالبيان محمدحسن. تجارب حفاظت و مرمت در چغازنبيل. مجموعه مقالات پنجمين همايش حفاظت و مرمت اشياء تاريخي- فرهنگي و تزيينات وابسته به معماري بهمن 1380، تهران: رسانه پرداز و پژوهشكده حفاظت و مرمت آثار تاريخي- فرهنگي، 1385: 17 و 18.[
2. Ebrahimi A. Researches on Mud- Brick and Straw- clay in Choga Zanbil Word Heritage Site. In: Pre- Print of Papers 9 the International Conference on the Study and Conservation of Earthen Architecture. Tehran: Iranian Cultural Heritage Organization (ICHO), 2003, p. 32. [in Persian] ]ابراهیمی افشین. مطالعات متمركز بر خشت خام و اندود كاهگل در محوطه ثبت جهاني چغازنبيل. پيش چاپ مقالات نهمين كنفرانس بین‌المللی مطالعه و حفاظت معماري خشتي. معاونت معرفي و آموزش، سازمان ميراث فرهنگي كشور، 1382، ص. 32.[
3. Ebrahimi A, Heidari Zadeh B. Restoration records at Chogazanbil base. Khuzestan: Archived in Chogazanbil Word Heritage base, 2002: 4-7. [in Persian] ]ابراهيمي افشين، حيدريزاده بيژن. سوابق مرمت در پايگاه چغازنبيل.خوزستان: آرشیو در پایگاه ثبت جهانی چغازنبیل، 1381، ص. 7- 4.[
4. Nabian A, Malak Abbasi A, Hadian Dehkordi M, et al. Soil Studies in the Choghaznebil Area. Khuzestan: Archived in Chogazanbil Word Heritage base, 2001: 9-52. [in Persian] [نبيان احمد، ملك عباسي علي، هاديان دهكردي منيژه، بنا رحيم. مطالعات خاك‌شناسي در منطقه چغازنبيل. خوزستان: آرشیو در پایگاه ثبت جهانی چغازنبیل، 1380: 9- 52.[
5. Ebrahimi A. Field-Laboratory Study of the Role of Ecological Products in the Stabilization and Consolidation of Mud brick and Kah-gel plaster (A Case Study of Choghazenbil). University of Esfahan, 2001. [in Persian] ]ابراهیمی افشین. مطالعه میدانی-آزمایشگاهی نقش فرآورده‌های بوم آورد در تثبیت و استحکام‌بخشی خشت خام و اندود کاهگل (مطالعه موردی ذیقورات چغازنبیل)، دانشگاه هنر اصفهان 1380: 225 و 226.]
6. Aflaki E. Soil Mechanic Laboratory. Tehran: Parham, 1995. [in Persian] ]افلاكي اسماعيل. آزمايشگاه مكانيك خاك. تهران: انتشارات پرهام، 1374.[
7. Eftekharhan L, Titidej O, Khakbaz B, et al. Soil Mechanic Laboratory. Hormozgan: Hormozgan University Press, 1998. [in Persian] ]افتخاریان لیلا، تي‌تي‌‌دژ اميد، خاكباز بهناز، سارنگ امين، صادقيان پدرام، ميهن روستا رضا، نواري مهدي. آزمایشگاه مکانیک خاک. هزمرگان: انتشارات دانشگاه هرمزگان، 1377.[
8. Teutonico Jeanne M. A Laboratory Manual For Architectural Conservators. Institute for Conservation and Restoration of Historical and Cultural Monuments in collaboration with Hadian Publishing, 2006. [in Persian] ]تیتونیکوجین ماری. راهنمای آزمایشگاهی برای حفاظتگران بنا. (ترجمه: هادیان دهکردی منیژه.)، پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگی با همکاری نشر هادیان، 1385.[
9. Hadian Dehkordi M. Application of Scientific Investigations in Conservation and Restoration of Historical Buildings (Building Materials). Tehran: University of Tehran Publications, 2009. [in Persian] ]هاديان دهكردي منیژه. كاربري پژوهش‌هاي آزمايشگاهي در حفاظت و مرمت بناهاي تاريخي(مواد و مصالح). مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران و پژوهشكده حفاظت و مرمت آثار تاريخي، فرهنگي، 1388.[
10. Askari F. Inflation and Divergence of the Soils. Tehran: Jahad-e Daneshgahi-e, 1993. [in Persian] [عسكري فرج‌الله. تورم و واگرايي خاك‌ها. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهي دانشگاه تهران؛ 1372.[
11. Pedram B, Ebrahimi A. Structural and Physical Characteristics of the Adobe Bricks Used at the World Heritage Site of Arg-e Bam. JRA. 2017; 3 (2) :81-102. [in Persian] [doi.org/10.29252/jra.3.2.81] [پدرام بهنام، ابراهیمی افشین. بررسی خصوصیات فیزیکی و ساختمانی خشت‌های به‌‌کاررفته در محوطه میراث جهانی ارگ بم. پژوهه باستانسنجی ۱۳۹۶؛ ۳ (۲):۸۱-۱۰۲ [ [DOI:10.29252/jra.3.2.81]
12. Hadian Dehkordi M, Madani B, Zakavi S, et al. Studies on clay soils of the Choghaznil area. Khuzestan: Archived in Chogazanbil Word Heritage base, 2001. [in Persian] ]هاديان دهكردي منيژه، مدني بيگم. با همكاري ذكوي سهيلا، مستانه معزي. مطالعات انجام‌شده روي خاك‌هاي رسي منطقه چغازنبيل. خوزستان: آرشیو در پایگاه ثبت جهانی چغازنبیل، 1380.[
13. Hadian Dehkordi M. Pedological Studies on Historical and Ancient Earthen Materials in Different Regions of Iran. Athar Joirnal 2017; 37: 85-96. [in Persian] ]هاديان دهكردي منیژه. مطالعات خاك‌شناسي مصالح خشتي تاريخي و باستاني در مناطق مختلف ايران. فصلنامه علمي فني، هنري اثر 1395، 85-96.[
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
